ทั้งสองระบบนี้ทำงานสลับกัน เพื่อให้เกิดภาวะสมดุล ตามเวลาและสถานการณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ้น หากว่าคุณรู้สึกวิตกกังวลใจหรือเครียด ระบบประสาทซิมพาเทติกก็จะยังคงถูกกระตุ้น และทำงานอยู่เรื่อยๆ

แต่หากคุณรู้สึกผ่อนคลาย ระบบประสาทพาราซิมพาเทติก จะถูกกระตุ้นและช่วยให้คุณนอนหลับสบายตลอดคืนได้อย่างราบรื่น ในทางกลับกัน หากระบบประสาทซิมพาเทติกถูกกระตุ้นให้ทำงาน คุณก็จะนอนไม่ค่อยหลับนั่นเอง

1. รู้ว่าตัวเองมี “นาฬิกาชีวิต” แบบไหน และปรับพฤติกรรมให้เป็นไปตามนั้น

นาฬิกาชีวิตแต่ละคนก็แตกต่างกันไป การที่รู้ว่าช่วงเวลาประมาณไหนที่คุณจะเริ่มง่วงนอนและมักจะตื่นนอนในช่วงเวลานั้น เป็นข้อได้เปรียบให้คุณได้เข้าใจช่วงเวลาที่คุณจะเหมาะกับการตื่นนอน/ ทำงาน/ คิดเรื่องสำคัญ/ รวมถึงเข้านอนได้

ใครที่ยังไม่รู้ว่าตัวเองมีนาฬิกาชีวิตแบบไหน สามารถคลิกเพื่ออ่านว่าคุณควรนอนและตื่นกี่โมงจาก บทความนี้ ได้เลย

2. หลีกเลี่ยง “ความพยายามอย่างจริงจังที่จะนอนหลับให้ได้”

ยิ่งคิดก็ยิ่งกดดันตัวเองที่จะต้องนอนให้หลับโดยเร็วที่สุด กลายเป็นสมองวิ่งวนอยู่กับความคิดนั่นจนไม่เป็นอันนอน หากรับรู้แล้วว่าตัวเองกำลังนอนไม่หลับ อย่าพยายามนอนต่อ โดยอาจจะลุกขึ้นมาหานำอุ่นหรือนุ่มอุ่นดื่ม เปิดเพลงที่ช่วยทำให้จิตใจสงบค่อยนอนอีกครั้งก็ได้

3. จด To-do-list ของวันพรุ่งนี้

จดบันทึกในโน๊ตหรือกระดาษไว้ให้เสร็จสรรพ ว่าพรุ่งนี้มีภาระหน้าที่ที่ต้องทำอะไรบ้าง จะได้ไม่ลืม และเป็นการจัดระบบความคิดและความสำคัญของงานที่ต้องทำ พรุ่งนี้เช้าตื่นมาจะได้เริ่มทำงานได้ทันที แถมยังไม่เหลือความกังวลก่อนนอน ว่าจะลืมอะไรหรือไม่ / ปัญหาใดที่ยังคิดไม่ตก ก็ให้โน๊ตไว้คิดต่อในวันรุ่งขึ้น

4. ขยับเขยื้อนตัวให้น้อยที่สุด

เมื่ออยู่บนเตียง พยายามลองไม่ขยับตัวเลยหรือขยับให้น้อยที่สุด ร่างกายจะเริ่มเคยชินกับสภาวะสงบนิ่ง ผ่อนคลาย ทำให้เคลิ้มหลับได้ง่ายขึ้น

5. เปลี่ยนจากการเล่นโซเชียลมีเดีย มาทำกิจกรรมที่ช่วยให้จิตใจสงบนิ่งแทน

เช่น อ่านหนังสือหรือ นั่งสมาธิ พูดง่ายแต่ทำยาก คุณอาจจะคิดว่าขอติดตามข่าวสารในโซเชียลแค่แปปเดียว แต่บ่อยครั้งที่การเล่นแปปๆ กลายเป็นจ้องจอเป็นชั่วโมง และเนื่องด้วยเราไม่สามารถควบคุมสื่อที่จะปรากฎขึ้นมาให้เราดูได้ เราอาจเผลอไปเสพอะไรที่ต้องดูต่อเนื่องติดพัน หรือระทึกใจเกินไป ตื่นเต้นเกินไปสำหรับก่อนจะนอนได้

เช่นนี้แล้วจิตใจเราก็จะว้าวุ่น ไม่สงบนิ่ง แม้จะเข้านอนเป็นครึ่งชั่วโมงแล้ว แต่ก็อาจจะยังไม่สามารถทำใจให้นิ่งได้ อันจะนำมาซึ่งการนอนไม่หลับ พลิกตัวไปมา นั่นเอง